Εισαγωγή στην Θεραπευτική ΨυχοΜαγεία

10/02/13 by Γιώργος Ιωαννίδης

Ο όρος Ψυχομαγεία εμφανίζεται για πρώτη φορά στο βιβλίο του Frater Achad (Charles Robert Stansfeld Jones) Psychomagia: The Teaching you have been waiting for του 1924. Σήμερα όμως είναι περισσότερο γνωστός από το βιβλίο του Alejandro Jodorowsky, Psychomagic: The Transformative Power of Shamanic Psychotherapy (2010).
Ο γνωστός δημιουργός Alejandro Jodorowsky, μετά από μακροχρόνια συστηματική ενασχόληση με διαφορετικές φιλοσοφικές ατραπούς και πνευματικές ασκήσεις, συνέθεσε ένα δικό του ιδιότυπο μοντέλο θεραπείας των ψυχικών νευρώσεων που συνδυάζει στοιχεία ουμανιστικής ψυχολογίας, ψυχολογίας του βάθους και εσωτερικής φιλοσοφίας.
Πολύ συνοπτικά, οι βασικές αρχές αυτού του εν εξελίξει συστήματος, είναι α) η δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στον θεραπευτή και τον θεραπευόμενο (στάδιο όπου η διεισδυτικότητα αλλά και η ενσυναίσθηση από πλευράς θεραπευτή παίζουν πρωτεύον ρόλο, όπως η ειλικρίνεια από πλευράς θεραπευόμενου), β) η κατάθεση του προβλήματος (διαμέσου του λόγου), γ) η ανάλυση του γενεαλογικού δέντρου, και δ) η συμβολική απεμπλοκή.
Αν και σε γενικές γραμμές, η μέθοδος του Jodorowsky θυμίζει σε πολλά σημεία γνωστές πρακτικές εμπάθειας και συμβουλευτικής, η ουσιαστική διαφορά εντοπίζεται στην οικοδόμηση του δέντρου όπως και στην καθαρτική χρήση των συμβόλων.
Συγκεκριμένα, ο θεραπευτής καλεί τον θεραπευόμενο να σχεδιάσει το οικογενειακό του δέντρο, φτάνοντας πίσω τόσες γενιές όσες γνωρίζει. Έπειτα εξετάζονται οι ποιότητες των σχέσεων μεταξύ όλων των μελών της οικογένειας, κάνοντας έτσι εμφανή μια σειρά από μοτίβα.
Σύμφωνα με τον Jodorowsky, το πρόβλημα που εμφανίζει κάθε άτομο στην ζωή του, δεν περιορίζετε στον τόπο και τον χρόνο παρουσίας του, αλλά αποτελεί μια ασυνείδητη αλληλοεπίδραση με συγκρούσεις που σχηματίστηκαν σε σχέση με τους γονείς αλλά και κληροδοτήθηκαν από προηγούμενες γενιές της οικογένειας! Έτσι, η δυναμική των σχέσεων είναι που καθορίζει τον τρόπο αντίληψης, σκέψης και δράσης του κάθε ατόμου. Και με βάση αυτή την ασυνείδητη πραγματικότητα συνθέτονται οι πρώτες ανάγκες, επιθυμίες και περιορισμοί. Μέχρι φυσικά το άτομο να αλληλεπιδράσει με μια μεγαλύτερη οικογένεια -την κοινωνία- που και αυτή με την σειρά της, θα το επιφορτίσει με το δικό της υλικό.
Η συνειδητοποίηση συνεπώς των μοτίβων στο παρελθόν του ατόμου, σε συνδυασμό με τον σταδιακό συναισθηματικό απεγκλωβισμό που προκαλεί αυτή η γνώση, οδηγεί το άτομο στην δεύτερη θεραπευτική φάση, καθώς ως πρώτη ορίζεται η ίδια η κίνηση του θεραπευόμενου να αναζητήσει βοήθεια.
Τώρα, ο θεραπευτής καλείτε να ανασύρει από την μνήμη του ατόμου τις λέξεις και τις εικόνες κλειδιά που κατά την παιδική ηλικία εδραιώθηκαν στο ασυνείδητο σε σχέση με την αλληλοεπίδραση του ατόμου με την οικογένεια του. Το κομμάτι αυτό του εαυτού μας παραμένει σ’ εκείνη την παιδική ηλικία, ανεξάρτητα από την φάση της ζωής στην οποία βρισκόμαστε.
Έτσι, θα πρέπει να ανοικοδομηθεί η χαμένη εμπιστοσύνη του θεραπευομένου με τα πατρικά ή μητρικά στοιχεία, μέσω της ειλικρινούς κατανόησης και αποδοχής που θα προσφέρει ο θεραπευτής ως εικόνα των γονιών, ενώ παράλληλα προτρέπει το άτομο σε δημιουργικές λύσης όπως την χρήση συμβόλων για την απεμπλοκή από την εσωτερική σύγκρουση.
Θεωρώντας πως κάθε μας πράξη είναι μια συμβολική κίνηση που σημαίνει πολλά περισσότερα σε ασυνείδητο επίπεδο, ο θεραπευτής δημιουργεί ένα μικρό τελετουργικό μέσω του οποίου το άτομο θα μπορέσει να ξορκίσει τους δισταγμούς του και να επικαλεστεί τα βαθύτερα δημιουργικά του στοιχεία. Μέσω αυτής της πράξης, ο θεραπευόμενος δημιουργεί μια σχέση συνοχής ανάμεσα στην συνειδητή βούληση, την συναισθηματική γλώσσα και τον ασυνείδητο κόσμο του, ώστε να δημιουργηθεί μια συμφωνία αλλαγής. Το τελικό αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι μεταμορφωτικό.
Συμπερασματικά, Ψυχομαγεία είναι κατά μια έννοια μια «νεοσαμανική» μέθοδος επαφής του ατόμου με τα «πνεύματα» των προγόνων του και τα ψυχολογικά ίχνη που έχουν αφήσει στο ίδιο, χρησιμοποιώντας την συμβολική τελετουργία δίχως την υπερβατική της διάσταση, απλά ως γλώσσα επικοινωνίας της συνείδησης με το ασυνείδητο σύστημα. Γεγονός είναι πως παρουσιάζει πολλά ενδιαφέρον στοιχεία όπως και ορισμένα μειονεκτήματα καθόσον επικεντρώνεται πάρα πολύ στην χαρισματική ικανότητα του θεραπευτή, αψηφά το μεταβιβαστικό γεγονός και δίνει ελάχιστη σημασία στους μηχανισμούς άμυνας του Εγώ. Παρόλ’ αυτά αποτελεί μια γόνιμη πρόταση από την στιγμή δε που απώτερος στόχος δεν είναι απλά η απελευθέρωση από τα νευρωτικά δεσμά, όσο η ανάδειξη του αληθινού Εαυτού.